Güneş Sistemi, sekiz gezegen, bir cüce gezegen ve Güneş’in çevresinde dönen sayısız uydu, asteroit, kuyruklu star ve meteoroidden oluşan bir topluluktur. Gezegenlerin tamamı kabaca küreseldir ve Güneş’in çevresinde hemen hemen dairesel bir yörüngede dönerler. Gezegenler ek olarak iki ana gruba ayrılır: iç gezegenler ve dış gezegenler. İç gezegenler Merkür, Venüs, Dünya ve Mars’tır. Dış gezegenler Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün’dür.
Güneş Sistemi
Güneş Sistemi ortalama 4,6 milyar yaşındadır. Güneş Sistemi’nin kendi yerçekimi altında çöken bir gaz ve toz bulutundan oluştuğuna inanılmaktadır. Bulutun merkezi Güneş oldu ve geri kalan araç-gereç Güneş Sistemi’ndeki gezegenleri ve öteki nesneleri oluşturdu.
Gezegenler
Güneş Sistemi’ndeki gezegenlerin tamamı değişik boyutlarda, şekillerde ve bileşimlerdedir. Merkür en ufak gezegendir ve sıklıkla kayadan doğar. Venüs ikinci en ufak gezegendir ve kalınca bir bulut tabakasıyla kaplıdır. Dünya, Güneş’ten üçüncü gezegendir ve hayatı desteklediği malum tek gezegendir. Mars, Güneş’ten dördüncü gezegendir ve ince bir atmosfere haiz kırmızı bir gezegendir. Jüpiter, Güneş’ten beşinci gezegendir ve Güneş Sistemi’ndeki en büyük gezegendir. Satürn, Güneş’ten altıncı gezegendir ve halkalarıyla bilinir. Uranüs, Güneş’ten yedinci gezegendir ve yan tarafında dönen tek gezegendir. Neptün, Güneş’ten sekizinci gezegendir ve Güneş’e en uzak gezegendir.
Merkür
Merkür, Güneş’e en yakın gezegendir. Fazlaca ince bir atmosfere haiz ufak, kayalık bir gezegendir. Merkür’ün yüzeyi oldukca sıcaktır ve sıcaklıklar 400 santigrat derecenin üstüne menfaat.
Venüs
Venüs, Güneş’e yakın ikinci gezegendir. Kalınca bir atmosfere haiz sıcak, bulutlu bir gezegendir. Venüs’ün devasa yükseklikte bir yüzey basıncı vardır ve yüzey sıcaklığı ortalama 460 santigrat derecedir.
Toprak
Dünya, Güneş’e uzaklık bakımından üçüncü gezegendir. Hayatı desteklediği malum tek gezegendir. Dünya’nın oldukca ince bir atmosferi vardır ve yüzey sıcaklığı ortalama 15 santigrat derecedir.
Mars
Mars, Güneş’e uzaklık bakımından dördüncü gezegendir. İnce bir atmosfere haiz kırmızı bir gezegendir. Mars’ın yüzeyi oldukca soğuktur ve sıcaklıklar -100 santigrat derecenin dibine düşer.
Jüpiter
Jüpiter, Güneş’ten beşinci gezegendir. Güneş Sistemi’ndeki en büyük gezegendir. Jüpiter’in oldukca kalınca bir atmosferi vardır ve yüzey sıcaklığı ortalama -150 santigrat derecedir.
Satürn
Satürn, Güneş’e olan altıncı gezegendir. Halkalarıyla bilinir. Satürn’ün oldukca kalınca bir atmosferi vardır ve yüzey sıcaklığı ortalama -180 santigrat derecedir.
Uranüs
Uranüs, Güneş’e olan yedinci gezegendir. Yan tarafında dönen tek gezegendir. Uranüs’ün oldukca kalınca bir atmosferi vardır ve yüzey sıcaklığı ortalama -200 santigrat derecedir.
Neptün
Neptün, Güneş’ten sekizinci gezegendir. Güneş’ten en uzak gezegendir. Neptün’ün oldukca kalınca bir atmosferi vardır ve yüzey sıcaklığı ortalama -220 santigrat derecedir.
Cüce Gezegenler
Güneş Sistemi’nde ek olarak bir takım cüce gezegen vardır. Cüce gezegenler yuvarlak olan sadece yörüngelerini öteki nesnelerden temizleyecek kadar büyük olmayan nesnelerdir. Güneş Sistemi’ndeki cüce gezegenler Ceres, Pluto, Eris, Haumea ve Makemake’dir.
Sorular ve Cevaplar
S: Güneş Sistemi’ndeki en büyük gezegen hangisidir?
A: Jüpiter Güneş Sistemi’ndeki en büyük gezegendir.
| Antet | Hususiyet |
|---|---|
| Astronomi | Gök cisimleri ve olaylarının incelenmesi |
| Gezegen | Bir yıldızın yörüngesinde dönen gök cismi |
| Güneş Sistemi | Güneş ve onun yörüngesinde dönen nesneler |
| Feza | Dünya atmosferinin ötesindeki evrenin genişliği |
| Kainat | Bütün feza ve vakit ve içerikleri |
2. Güneş Sistemi
Güneş Sistemi, Güneş, sekiz gezegen, cüce gezegenler ve birçok uydu, asteroit, kuyruklu star ve meteoroidden oluşan bir star sistemidir. Güneş, Güneş Sistemi’nin merkezi yıldızıdır ve Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün olmak suretiyle sekiz gezegen tarafınca yörüngede tutulur. Cüce gezegenler Plüton, Eris, Ceres, Haumea, Makemake ve Sedna’dır. Güneş Sistemi, 4,6 milyar sene ilkin devasa bir moleküler bulutun yerçekimsel çöküşünden oluşmuştur.
3. Gezegenler
Gezegenler, Güneş’in çevresinde dönen büyük, yuvarlak nesnelerdir. Güneş sistemimizde sekiz gezegen vardır: Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün. Gezegenler iki gruba ayrılır: iç gezegenler ve dış gezegenler. İç gezegenler Merkür, Venüs, Dünya ve Mars’tır. Kayadan oluşurlar ve Güneş’e nispeten yakındırlar. Dış gezegenler Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün’dür. Gazdan oluşurlar ve Güneş’ten oldukca daha uzaktadırlar.
Gezegenlerin değişik boyutları, yöntemleri ve yoğunlukları vardır. Merkür en ufak gezegendir ve Jüpiter en büyüğüdür. Dünya, hayatı desteklediği malum tek gezegendir. Gezegenlerin ek olarak değişik atmosferleri vardır. Merkür ve Venüs’ün oldukca ince atmosferleri varken, Dünya’nın bizi Güneş’in zararı dokunan radyasyonundan sakınan kalınca bir atmosferi vardır. Mars’ın karbondioksit, nitrojen ve argondan oluşan ince bir atmosferi vardır. Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün’ün hidrojen, helyum ve öteki gazlardan oluşan kalınca atmosferleri vardır.
Gezegenlerin değişik uyduları da vardır. Merkür ve Venüs’ün uydusu yoktur. Dünya’nın bir uydusu, Mars’ın iki uydusu, Jüpiter’in 79 uydusu, Satürn’ün 62 uydusu, Uranüs’ün 27 uydusu ve Neptün’ün 14 uydusu vardır.
4. Merkür
Merkür, Güneş Sistemi’ndeki en ufak gezegendir ve Güneş’e en yakın olanıdır. Fazlaca ince bir atmosfere haiz kayalık bir gezegendir. Merkür’ün yüzeyi oldukca sıcaktır ve sıcaklıklar 400 santigrat derecenin üstüne menfaat. Gezegenin ortalama 176 Dünya günü devam eden oldukca uzun bir günü vardır.
5. Venüs
Venüs, Güneş’e en yakın ikinci gezegendir ve güneş sistemimizdeki en sıcak gezegendir. Ek olarak Güneş ve Ay’dan sonrasında gökyüzündeki en parlak nesnedir. Venüs karasal bir gezegendir, şu demek oluyor ki kaya ve metalden oluşmuştur. Sıklıkla karbondioksitten oluşan kalınca bir atmosferi vardır. Venüs’ün yüzeyi volkanlar, dağlar ve lav akıntılarıyla kaplıdır. Venüs’teki ısı kurşunu eritecek kadar yüksektir ve tazyik o denli yüksektir ki bir insanı ezebilir.
Venüs büyüleyici bir gezegendir, sadece bununla beraber oldukca düşmanca bir ortamdır. Venüs’te hayat olması pek ihtimaller içinde değildir, sadece bilim adamları gezegen ile alakalı daha çok data edinmek için hala gezegeni inceliyorlar.
6. Dünya
Dünya, Güneş’e uzaklığı üçüncü gezegendir ve hayat barındırdığı malum tek astronomik nesnedir. Güneş Sistemi’ndeki en yoğun ve beşinci en büyük gezegendir. Dünya’nın atmosferi %78 azot, %21 oksijen ve %1 öteki gazlardan doğar. Dünya’nın yüzeyi zaman içinde yavaşça hareket eden birkaç tektonik plakaya ayrılmıştır. Dünya’nın manyetik alanı gezegeni zararı dokunan güneş radyasyonundan korur. Dünya, Güneş Sistemi’ndeki beşinci en büyük ay olan bir ay tarafınca yörüngede tutulur.
7. Mars
Mars, Güneş’e uzaklığı bakımından dördüncü gezegendir ve Merkür’den sonrasında Güneş Sistemi’ndeki en ufak ikinci gezegendir. Yüzeyinde yaygın olan demir oksit ona kırmızımsı bir manzara verdiği için çoğunlukla “Kızıl Gezegen” olarak tanımlanır. Mars, ince bir atmosfere haiz karasal bir gezegendir ve yüzeyi yoğun halde kraterlidir ve geçmişte volkanik aktivite emareleri gösterir. Gezegen ek olarak Phobos ve Deimos isminde iki uyduya da ev sahipliği yapar.
Mars, ilmi açıdan oldukca alaka kabul eden bir yer olmuştur ve Viking iniş araçları ve Mars bulgu araçları Spirit ve Opportunity dahil olmak suretiyle birçok feza aracı tarafınca ziyaret edilmiştir. Gezegenin bir zamanlar bugün olduğu için oldukca daha yaşanabilir olduğu düşünülüyor ve yüzeyinde bir zamanlar sıvı su olabileceğine dair kanıtlar var.
Mars büyüleyici bir gezegendir ve onun ile alakalı hâlâ bilmediğimiz oldukca şey var. Sadece, geçindiren keşiflerle, bu esrarengiz dünya ile alakalı azar azar daha çok şey öğreniyoruz.
Jüpiter
Jüpiter, Güneş’ten beşinci gezegendir ve Güneş Sistemi’ndeki en büyük gezegendir. Güneş Sistemi’ndeki öteki bütün gezegenlerin toplamından 2,5 kat daha çok kütleye haiz bir gaz devi. Jüpiter, Ay ve Venüs’ten sonrasında gece gökyüzündeki üçüncü en parlak nesnedir.
Jüpiter’in atmosferi hidrojen ve helyumdan doğar ve oksijen, karbon ve nitrojen benzer biçimde öteki elementlerin izlerini taşır. Gezegenin devamlı hareket halinde olan kalınca, türbülanslı bir atmosferi vardır. Jüpiter’deki rüzgarlar saatte milden fazla hıza (saatte 160 kilometre) ulaşabilir.
Jüpiter, bir teleskopla görülebilen karmaşa bir dönem ve bölge sistemine haizdir. Kuşaklar karanlık bulut yerleri iken, yerler parlak bulut bölgeleridir. Kuşakların ve bölgelerin gezegenin dönüşü ve atmosferinin manyetik alanıyla etkileşimi sebebiyle oluştuğu düşünülmektedir.
Jüpiter, Güneş Sistemi’ndeki herhangi bir gezegenin en güçlüsü olan oldukca kuvvetli bir manyetik alana haizdir. Manyetik alan, gezegenin dönüşüyle üretilir. Jüpiter’in manyetik alanı, gezegende görülen auroralardan mesuldür.
Jüpiter’in oldukca sayıda uydusu vardır, minimum 79. En büyük uydu olan Ganymede, Merkür gezegeninden daha büyüktür. Öteki uydular Ganymede’den oldukca daha küçüktür ve bir çok gayri muntazam şekildedir.
Jüpiter büyüleyici bir gezegendir ve Güneş Sistemi’ndeki en oldukca incelenen gezegenlerden biridir. Bilim adamları Jüpiter ile alakalı hâlâ yeni şeyler öğreniyor ve gezegen ile alakalı hemen hemen çözülememiş birçok gizem var.
9. Satürn
Satürn, Güneş’e olan altıncı gezegen ve Jüpiter’den sonrasında Güneş Sistemi’ndeki ikinci en büyük gezegendir. Dünya’nın ortalama 9,5 katı yaklaşık yarıçapa haiz bir gaz devi. Satürn, ismini Roma ziraat tanrısından almıştır.
Satürn’ün en dikkat cazibeli özelliği, ufak buz parçacıkları ve kayadan oluşan halkalarıdır. Halkalar iki ana parçaya ayrılır: iç B halkası ve dış A halkası. B halkası, A halkasından daha kalınca ve daha parlaktır.
Satürn’ün malum 62 uydusu vardır, bunların en büyüğü Titan’dır. Titan, Ganymede’den sonrasında Güneş Sistemi’ndeki en büyük ikinci uydudur. Titan ek olarak Güneş Sistemi’nde kalınca bir atmosfere haiz tek uydudur.
Satürn’ün sıklıkla hidrojen ve helyumdan oluşan oldukca yoğun bir atmosferi vardır. Satürn’ün yüzeyindeki ısı ortalama -180 santigrat derecedir.
Satürn’ün manyetik alanı Dünya’nın manyetik alanından ortalama 10 kat daha zayıftır. Satürn’ün dönüş süreci ortalama 10 saat 39 dakikadır.
Satürn oldukca ilgi çekici bir gezegendir ve feza keşfi için en popüler yerlerden biridir. 1997’de fırlatılan Cassini-Huygens rolü, 13 yılını Satürn ve uydularını inceleyerek geçirdi. Vazife, Cassini’nin Satürn’ün atmosferine çarpmasıyla 2017’de sonlanmış oldu.
S: Uranüs’ün sıcaklığı nelerdir?
A: Uranüs’ün yaklaşık sıcaklığı -224°C’dir (-371°F).
S: Uranüs’ün bileşimi nelerdir?
A: Uranüs’ün %80’i hidrojen, %19’u helyum ve %1’i öteki elementlerden doğar.
S: Uranüs’ün dönüş süreci nelerdir?
A: Uranüs kendi ekseni çevresinde 17 saat 14 dakikada bir rotatif.
0 Yorum